Saraton kasalligini oldini olish 12 ta tavsiya

Tillyashayxov Mirzagolib Nigmatovich, Respublika onkologiya va tibbiy radiologiya Ilmiy-amaliy tibbiyot markazi direktori, tibbiyot fanlari doktori, Professor:

Saraton kasalligi inson salomatligiga jiddiy ta’sir ko’rsatadigan jiddiy tibbiy va ijtimoiy muammodir. Jahon sog’liqni saqlash tashkilotining ma’lumotlariga ko’ra, bunday kasalliklar bilan kasallanish yildan-yilga ko’payib bormoqda. Dunyoda bir millionga yaqin asosiy saraton kasalligi mavjud. Ko’krak bezi saratoni eng keng tarqalgan saraton hisoblanadi. Keyingi eng keng tarqalgan oshqozon, o’pka va bachadon bo’yni saratoni.
Malign neoplazmalarni davolash qiyin bo’lsa ham, ularning oldini olish mumkin. Jahon sog’liqni saqlash tashkilotining Xalqaro saraton tadqiqotlari agentligi (IARC) saraton kasalligining oldini olishning 12 usulini e’lon qildi. Bular:

1.Chekmang, tamaki har qanday shaklidan foydalanmang.
2.Uyingizni va ish joyingizni tamaki tutunidan saqlang.
3.Tana vazningizni normal chegaralarda saqlash uchun harakat qiling.
4.Kundalik hayotda jismoniy faol bo’ling. Butun kunni o’tirish bilan o’tkazmang.
5.Sog’lom ovqatlanish tamoyillariga amal qiling:
don, dukkakli ekinlar, sabzavot va mevalarni ko’p iste’mol qiling, yog’li ovqatlar, shakarni cheklang;
Iloji boricha qayta ishlangan go’sht mahsulotlari, qizil go’sht va sho’r ovqatlardan saqlaning.
6.Spirtli ichimliklar ichmang.
7.Quyoshda uzoq turmang, ayniqsa bolalarni quyoshdan saqlang.
8.Agar siz kimyo sanoatida ishlasangiz, xavfsizlik qoidalariga rioya qilish sharti bilan o’zingizni kanserogen moddalardan himoya qiling.
9.Agar siz tog’larda yoki radiatsiya xavfi bo’lgan joylarda yashasangiz, radon nurlanishining mavjudligini aniqlang. Yuqori radon miqdorini kamaytirishga harakat qiling.
10.Ayollar uchun:
Emizish onaning saraton xavfini kamaytiradi. Iloji bo’lsa, emizish kerak.
11.Farzandlaringiz emlash dasturida qatnashishini ta’minlang:
Gepatit B (chaqaloqlar uchun)
Inson papillomavirusi (HPV) (o’spirin qizlar uchun).
12.Ko’krak, bachadon bo’yni, yo’g’on ichak va oshqozon saratonining oldini olish bo’yicha skrining dasturlarida ishtirok etish.
Mamlakatimizda aholi o’rtasida saraton kasalligini oldini olish uchun zamonaviy sharoitlar yaratilgan va bu jarayon doimiy ravishda takomillashtirilmoqda.
Prezidentning «2017-2021 yillarda O’zbekiston Respublikasida onkologik xizmatni yanada rivojlantirish va onkologik yordamni takomillashtirish chora-tadbirlari to’g’risida» gi farmoni asosida onkologik kasalliklar profilaktikasini kuchaytirish, skrining va yuqori texnologiyali tekshirish usullarini takomillashtirish bo’yicha muhim loyihalar amalga oshirilmoqda.

Sog’liqni saqlash vazirligi
Jamoatchilik bilan aloqalar bo’limi.

Orqaga qaytish